เลี้ยงสัตว์อย่างไร? ในช่วงอากาศหนาว-อากาศแปรปรวน
บริษัท เจริญโภคภัณฑ์อาหาร จำกัด (มหาชน) หรือซีพีเอฟ
แนะนำวิธีการเลี้ยงสัตว์น้ำ-สัตว์บก รับอากาศหนาว-สภาพอากาศแปรปรวน
หนาวเย็นสลับร้อนและฝนตกในวันเดียวกัน เน้นดูแลสุขภาพสัตว์
เฝ้าระวังโรคอย่างเข้มงวด และจัดให้สัตว์มีความเป็นอยู่ที่เหมาะสม
ช่วยลดความเสี่ยงจากความเสียหายได้
เมื่อเดือน ม.ค. 2561 ที่ผ่านมานายอดิศร์ กฤษณวงศ์
รองกรรมการผู้จัดการอาวุโส ด้านพัฒนาธุรกิจสัตว์น้ำ ซีพีเอฟ
แนะนำวิธีการเลี้ยงปลาในปัจจุบันที่หลายพื้นที่มีอุณหภูมิลดต่ำลงในช่วงเช้าและค่ำ
สลับกับอากาศร้อนในช่วงกลางวัน และบางพื้นที่มีฝนตกร่วมด้วย
ภาวะเช่นนี้มีผลกระทบต่อการเจริญเติบโตและสุขภาพของสัตว์น้ำ
เนื่องจากปลาเป็นสัตว์เลือดเย็น จึงมีอุณหภูมิร่างกายเท่ากับสภาพแวดล้อม
เมื่ออากาศเย็นลงระบบเมตาบอลิซึ่มในร่างกายจะผิดปกติ และระบบภูมิคุ้มกันต่ำลง
เกษตรกรผู้เลี้ยงปลาจึงต้องวางแผนการเลี้ยงอย่างรอบคอบ ไม่เลี้ยงปลาหนาแน่นเกินไป
และปล่อยลูกปลาที่มีขนาดใหญ่ขึ้น เพื่อให้ลูกปลาโตมีภูมิต้านทานเพิ่ม
ช่วยลดลดอัตราเสี่ยง
เกษตรกรควรสังเกตการกินอาหารที่อาจลดลง
เนื่องจากอุณหภูมิน้ำเปลี่ยนแปลงอย่างฉับพลัน
โดยยึดหลักการณ์ให้อาหารทีละน้อยแต่บ่อยครั้ง คือ การแบ่งจำนวนมื้ออาหารให้มากขึ้น
เป็นวันละ 5-6 มื้อ ในแต่ละครั้งจะต้องให้ทีละน้อยเท่าที่ปลากินหมด
เพื่อกระตุ้นการกินของปลาให้มากขึ้น
หลีกเลี่ยงการให้อาหารในช่วงเช้าที่มีอุณหภูมิต่ำ เพราะปลาจะกินอาหารได้น้อย
และควรผสมวิตามินซีและสารกระตุ้นภูมิต้านทานในอาหารให้ปลากินสัปดาห์ละ 3 ครั้ง เพื่อเพิ่มภูมิต้านทาน
สำหรับการเลี้ยงในรูปแบบบ่อดิน
นับว่าสามารถควบคุมอุณหภูมิน้ำได้ง่ายกว่า
โดยเกษตรกรอาจนำเอานวัตกรรมการเลี้ยงสัตว์น้ำในระบบโปร–ไบโอติก (Pro-Biotic
Farming) เข้ามาใช้ร่วมด้วย
ซึ่งการเลี้ยงจะใช้แบคทีเรียที่เป็นมิตรกับสัตว์น้ำและสิ่งแวดล้อม
พร้อมทั้งช่วยปรับสมดุลสิ่งแวดล้อมในบ่อเลี้ยง
โดยไม่จำเป็นต้องใช้ยาหรือสารปฏิชีวนะใดๆ จึงช่วยลดผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อม
ทั้งยังช่วยควบคุมคุณภาพน้ำทำให้ปลาที่เลี้ยงมีสุขภาพดี ได้ผลผลิตปลาเนื้อคุณภาพ
ทั้งนี้ในช่วงที่อากาศเย็นลงเกษตรกรสามารถทำแนวบังลมในทิศทางที่ลมหนาวพัดมา
คือทิศเหนือ/ตะวันออกเฉียงเหนือ
เพื่อลดการกระทบกันของลมเย็นที่กระทำต่อพื้นผิวของน้ำในบ่อ
ด้าน น.สพ.นรินทร์ ร่มลำดวน รองกรรมการผู้จัดการอาวุโส
ผู้ชำนาญการด้านสุขภาพสัตว์ ซีพีเอฟ
แนะนำวิธีการเลี้ยงสัตว์ช่วงอากาศหนาวเย็นที่ทำให้ภาวะอุณหภูมิน้ำลดต่ำลง
ในระหว่างวันอาจมีช่วงอากาศร้อนสลับด้วย
ทำให้สัตว์เลี้ยงไม่สามารถปรับตัวได้และเกิดความเครียด
ทำให้อัตราการกินอาหารและประสิทธิภาพการผลิตลดลง
ภูมิคุ้มกันโรคต่ำลงจึงเจ็บป่วยง่ายขึ้น
จึงมีคำแนะนำในการเลี้ยงสัตว์เพื่อป้องกันและลดผลกระทบที่อาจเกิดขึ้น
สำหรับการเลี้ยงสัตว์ในโรงเรือนระบบเปิด
เกษตรกรต้องจัดเตรียมอุปกรณ์ที่ช่วยเพิ่มความอบอุ่น อาทิ หลอดไฟกก
เสริมไม้-ฟางรองนอน ผ้าหรือกระสอบกันลม
ขณะที่ช่วงที่มีอากาศร้อนควรเพิ่มพัดลมระบายอากาศ เพื่อไม่ให้ภายในโรงเรือนอบอ้าว
ส่วนการเลี้ยงในโรงเรือนระบบปิดปรับอากาศด้วยการระเหยของน้ำ หรือระบบอีแวป
เกษตรกรต้องควบคุมการทำงานของพัดลมและเยื่อกระดาษหน้าโรงเรือนให้เหมาะสม
อย่าให้ร้อน-เย็น-ชื้นเกินไป ซึ่งจะกระทบต่อสัตว์ทำให้เกิดความเครียด
ควรปรับสภาพภายในโรงเรือนให้สัตว์อยู่สบาย ขณะเดียวกันยานพาหนะและบุคลากรที่จะเข้าภายในฟาร์มเลี้ยงสัตว์ต้องผ่านการพ่นน้ำยาฆ่าเชื้อทุกครั้ง
เพื่อป้องกันเชื้อโรคที่อาจติดมาด้วย และหากมีการระบาดของโรคในพื้นที่ใด
ควรงดนำสุกรฝูงใหม่เข้าเลี้ยง
พร้อมแจ้งเจ้าหน้าที่ปศุสัตว์เพื่อการดูแลให้คำปรึกษาอย่างใกล้ชิด
ขณะเดียวกัน ควรเฝ้าระวังโรคในสัตว์กีบ อาทิ โค กระบือ และสุกร
คือโรคปากและเท้าเปื่อย ที่พบได้บ่อยในสัตว์กีบในพื้นที่ภาคเหนือและภาคกลางตอนบน
สุกรต้องระวังเป็นพิเศษเกี่ยวกับโรค PRRS ที่มีการระบาดได้ง่ายในภาวะอากาศแปรรวนดังกล่าว
ซึ่งเป็นโรคที่พบในสุกรและไม่มีการติดต่อถึงคน แต่เชื้อสามารถแพร่ระบาดในฝูงสุกรได้อย่างรวดเร็ว
โดยสุกรที่ติดเชื้อจะแสดงอาการหอบ ไอ มีไข้ ผิวหนังเป็นปื้นแดง กินอาหารน้อย
หมดแรง ในสุกรท้องแก่จะพบอาการแท้ง หรืออัตราลูกตายแรกคลอดสูง
ส่วนลูกที่รอดจะอ่อนแอ โตช้า ไม่ได้น้ำหนัก
โดยต้องเข้มงวดในการป้องกันโรคทั้งในฝูงเดิม และสุกรทดแทนที่ต้องมีการแยกเลี้ยงก่อนนำเข้ารวมฝูงอย่างน้อย
1 เดือน
ด้านการเลี้ยงไก่เนื้อ
ต้องดูแลสภาพภายในโรงเรือนให้มีอุณหภูมิที่เหมาะสม ไม่เปียกชื้น
ที่จะยิ่งทำให้อุณหภูมิภายในลดต่ำลง
ในกรณีที่อุณหภูมิต่ำมากควรเพิ่มผ้าม่านกั้นแนวลมที่จะเข้าโรงเรือน และเพิ่มหลอดไฟกก
เพื่อทำให้อุณหภูมิไม่ต่ำจนเกินไป นอกจากนี้ ยังต้องควบคุมการให้อาหารให้เหมาะสม
เปลี่ยนเป็นให้อาหารบ่อยครั้งขึ้น เพื่อกระตุ้นการกินอาหาร
และสามารถเพิ่มวิตามินละลายน้ำให้แม่ไก่ได้ตามสมควร
-Z-
-สนับสนุนโดย-
